1982 yılında ikinci Ereğli araştırmasında Mübeccel B. Kıray, Ferhunde Özbay ve Ayhan Aktar ile Ereğli’de alandan veri derleme sürecindeki bir çalışma anında. (görsel açıklamasıdır.)
Türkiye’de sosyolojinin öncü ismi ve ODTÜ Sosyal Bilimler Bölümü’nün kurucusu Prof. Dr. Mübeccel Kıray, ülkemizdeki ilk kent araştırması olan “Ereğli Ağır Sanayiden Önce Bir Sahil Kasabası-1964” isimli ünlü yapıtıyla, Karadeniz Ereğli tarihinde iz bırakan isimlerden biri oldu. “Toplumsal araştırma”, Türkiye’de bugün dahi son derece zor bir çalışma alanıdır. Prof. Dr. Mübeccel Kıray ülkemizde bir ilk niteliğindeki Ereğli araştırmasıyla, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş (ERDEMİR)’nin kuruluş yıllarında, bilimsel bilgi ve yöntemlere dayanarak, ayrıca saha çalışmasını da kapsayacak biçimde yaptığı incelemeleri “Ereğli Ağır Sanayiden Önce Bir Sahil Kasabası” kitabında sunarak, ilçemizin o yıllardaki sosyal, ekonomik ve demografik yapısını ortaya koymuştur. Kıray böylelikle, Ereğli’de ağır sanayinin tüm toplumsal etkilerinin izlenebilmesini sağlamıştır. Ereğli’nin ERDEMİR öncesi ve ERDEMİR sonrası yaşadığı değişimi izleyebilmemizi sağlayan bu değerli bilimsel araştırma kitabının dışında, yaptığı araştırmalar ve yapıtlarıyla ülkemizde sosyal bilimlerin yükselişinde çok büyük emeği olan Mübeccel Kıray, 7 Kasım 2007’de aramızdan ayrıldı. Sosyoloji literatürüne çok değerli katkılarda bulunan “Cumhuriyet kızı”nı saygıyla anıyoruz.