Yaşlı Üniversitesi olarak da bilinen ‘Tazelenme Üniversitesi’; not ve rekabet ortamının olmadığı, tek amacının katılımcılarına bir şeyler öğretmek olan bir girişim. Projenin en önemli hedefi, 60 yaş üstü kesimi yeniden sosyal hayata bağlayabilmek ve kampüslerde öğrenim gören genç kuşakla aynı ortamda buluşmasını sağlamak.
Türkiye’de ilk kez Antalya’da Akdeniz Üniversitesi Gerontoloji Bölümü Kurucu Başkanı ve Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Tufan tarafından 2016 yılında hayata geçirilen ve sadece 60 yaş üstündekilerin kayıt yaptırabildiği sosyal sorumluluk projesi ‘Yaşlı Üniversitesi’ Türkiye’nin dört bir yanındaki üniversitelere hızla yayılıyor. 2017-2018 döneminde İstanbul Nişantaşı Üniversitesi, Alanya Hamdullah Emin Paşa (HEP) Üniversitesi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi ve İzmir Ege Üniversitesi bünyesinde de Tazelenme Üniversitesi kampüsleri açıldı. Örneğin Ege Üniversitesi’nde şu an 223 öğrenci birinci sınıfta derslere devam ediyor. Hatta yoga ve aikido çalışmaları yoğun talep gören diğer seçmeli dersler olarak dikkat çekiyor. Tazelenme Üniverstesi’nin son durağı ise Adnan Menderes Üniversitesi oldu. Şu an Adnan Menderes Üniversitesi’nde 55 öğrenci bulunuyor.
Aslında genç bir nüfusa sahip olsak da, Türkiye’de 60 yaş üstü 8 milyondan fazla kişi bulunuyor, 2020 yılında ise bu sayının 18 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Birçoğu emeklilik döneminde olan bu insanların hayatlarının geri kalanını, aslında olması gerektiği gibi keyifli bir şekilde sürdürülebilmesi için Türkiye’de çok fazla fırsat bulunmuyor.
Tazelenme Üniversitesi’nde bir eğitim yılı Güz ve Bahar yarıyılı olmak üzere iki dönemden oluşuyor. Herkese açık ve tamamen ücretsiz olan platformda, eğitim toplam dört yıl sürüyor. Öğrencilerin ihtiyaçlarına göre hazırlanan ders programında felsefe, tarih, teknoloji, biyoloji, tıp, kimya, ziraat, eczacılık, sosyoloji ve psikoloji gibi dallarda dersler veriliyor. Ayrıca ek olarak erkekler yemek pişirme, kadınlar ise tamir dersleri alıyor. Yani bir yandan teorik derslerle yaşam boyu öğrenmenin gerçekleşmesi sağlanırken; bir taraftan da uygulamalı derslerle öğrencilerin yeteneklerini keşfetmelerine olanak tanınıyor. Yaşlılarla birlikte gençler de derslere katılıyor ve böylece kurulan kuşaklar arası iletişim; her iki tarafa da olumlu katkılar sağlıyor.
Tazelenme Üniversitesi’nde dersler gönüllü öğretim üyeleri tarafından verilirken, öğrencilerin geçerli bir mazereti olmadığı sürece derslere katılım zorunlu tutuluyor. Üniversiteside sınav uygulanmıyor ve öğrenciler Geçti/Kaldı sistemi olarak anılan bir değerlendirme yöntemiyle sunum ve ödevlere dayalı bir notlandırma ile değerlendiriliyor.
Prof. Dr. İsmail Tufan, Tazelenme Üniversitesi’nin temel felsefesinin, yaşam boyu öğrenme ve yaşam boyu üretkenlik olduğunu söylüyor. İnsan yaşamının her döneminde olduğu gibi, yaşlılık döneminin de anlamlı bir şekilde yapılandırılmasının ancak bilgi ve üretkenlik ile mümkün olabileceğini belirten Tufan, yapılan araştırmaların bilgi ve üretkenlikle, sağlıklı, aktif ve başarılı yaşlanma olasılığının belirgin şekilde arttığını gösterdiğini ifade ediyor ve ekliyor: “Tazelenme Üniversitesi’ni yaşlanmayı yaş kavramından kurtarıp davranış ve tutum düzlemine taşıyarak bireyden topluma doğru gelişen bir tazelenme hareketi olarak görebiliriz. Tazelenme Üniversitesi’nin misyonu, yaşlılıkta bilgi, beceri ve yeteneklerin korunmasını; yenilerinin kazanılmasını sağlayarak, kaliteli ve başarılı yaşlanmanın temelini atmaktır. Gençler üniversiteye ender hallerde öğrenmek amacıyla gelir. Onlar, daha ziyade meslek, kazanç ve kariyer kavramlarına odaklıdır. Yaşlılar üniversiteye geliyorsa, o zaman bunun yegane sebebi öğrenmektir. İhtiyaçlarına ve ilgi alanlarına odaklı, özel olarak hazırladığımız öğretim programıyla, yaşlılarımızın öğrenme merakı ve isteği sadece teşvik edilmeyecek, aynı zamanda kendisine ve topluma hala faydalı olabilen, bağımsız ve katılımcı ‘yeni yaşlılar’, bu yeni girişimin katma değeri olacaktır.” Umarız bu güzel girişim yakında tüm Türkiye’deki Kampüslere hızla yayılmaya devam eder ve Türkiye’nin ‘yaşlı’ nüfusu artarken öğrenen, okuyan, dinamik ‘yaş almış gençler’ çoğalır…
