Yazan: Gürdal Özçakır – Tarih Öğretmeni
Kdz. Ereğli kabul edilen görüşe göre M.Ö 5 00 yıllarında Yunanistan üzerinden gelen Maryandinler adlı kavim tarafından kolonizasyon amaçlı kurulmuş bir şehirdir. Fakat son yıllarda özellikle Ereğli kırsalında yapılan çalışmalar Kdz. Ereğli tarihini M.Ö 2000 yıllarına kadar indirmektedir. Karadeniz’de antik dönemde böylesine önemli olan bu liman şehri ile ilgili Cumhuriyet dönemimizde yazılan ya da daha doğrusu basılan ilk eser hayli mütevazı bir kitapçıktır. “Karadeniz Ereğlisi Tarihi” adlı bu eser kaynakçası ile beraber 45 sayfadan oluşur. Eserin ön sözünden anlaşıldığı üzere kitap aslında Aralık 1948 tarihinde bitirilmiş Karadeniz Ereğlisi Turizm Derneğinin verdiği destek sayesinde ancak 1960 yılında Ankara da Ayyıldız Matbaasında basılabilmiştir. Yine bu kitap Karadeniz Ereğlisi Turizm Derneği Yayınlarından çıkan ilk kitap olma özelliğine sahiptir. Derneğin bundan başka bir yayınına şu anki araştırmalarda ulaşılamamıştır.
“Karadeniz Ereğlisi Tarihi” kitabı şu bölümlerden oluşur:
1 – EREĞLİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER: Coğrafi durum, Tarihi önemi, Ereğli hakkında ilk bilgiler, Ereğli adı ile ilgili araştırmalar, Xenophon’un Anabasis’inde Ereğli
2 – ESKİ YUNAN DEVRİNDE EREĞLİ: Yunanlılar Ereğli’de, Onbinler Heraklea’da, Yunan devrinde Ereğli uygarlığı
3 – ROMA-BİZANS DEVRİNDE EREĞLİ: Roma ile ilk münasebetler
4-ROMA-BİZANS HÂKİMİYETİNDE EREĞLİ: Roma-Bizans devrinde Ereğli uygarlığı
5-TÜRK HÂKİMİYETİ: 1071’den Osmanlı Hâkimiyetine kadar Ereğli, Osmanlı Hâkimiyetinde Ereğli, Ereğli’ de maden kömürünün bulunuşu.
Kitabın bibliyografya bölümüne bakıldığında 6 çeşit ansiklopedi ve ayrıca Salname ve Lügatlerden yararlanıldığı eski eserler başlığı altında 13 adet esere başvurulduğu ayrıca 4 adet seyahatname ile Türk devri kaynakları başlığı altında ise 10 adet eser ve en son olarakta yabancı kaynaklar başlığı altında 3 eserden yararlanıldığı görülmektedir.
Bu tanıttığımız kitabın yazarı değerli meslektaşım rahmetli Tahsin AYGÜN hakkında kısaca bilgi vermem gerekirse 1915 yılında Çorum’un Sungurlu ilçesinde doğmuştur. İlköğrenimini Sungurlu’da tamamladı. Ankara Gazi Öğretmen Okulunda okudu. Konya Öğretmen Okulundan mezun oldu.1939 yılında Gazi Eğitim Enstitüsünü bitirerek orta dereceli okullarda çalıştı. Bu arada Kdz. Ereğli’ye tayin oldu. Kdz. Ereğli’de öğretmenlik yaparken bugün yazılan bütün Kdz. Ereğli tarihi ile ilgili araştırmalarda ana kaynak olma özelliği taşıyan Karadeniz Ereğlisi Tarihi adlı kitabını yazdı.
Bir süre Amerika Birleşik Devletlerinde öğretmen kolejlerinde araştırma ve incelemeler yaptı. Ankara Öğretmen Okulu Müdürlüğü görevindeyken 1974 yılında emekli oldu. 2002 yılında vefat ederek aramızdan ayrılmıştır.
Eserleri:
* Karadeniz Ereğli Tarihi (1960)
* Alemdar Geliyor (1964)
* Kurtuluş Savaşında Ereğli
* Fotoğraflarla Atatürk (1963)
* Yurdumuza Nasıl Yerleştik
* İstanbul’u Nasıl Aldık
* Atatürk’ün Devrim Takvimi (1973)
