Erdemir’in ‘Tarlalar Sürülsün, Gelenek Sürsün’ kurumsal sosyal sorumluluk projesinde ilk hasat:
Ereğli’nin Tarihi Osmanlı Çileğine Erdemir’den çelik gibi koruma
Karadeniz Ereğli’nin ünlü Osmanlı Çileğini yaşatmak ve biyoçeşitliliğin korunmasına destek olmak amacıyla Erdemir öncülüğünde yürütülen ‘Tarlalar Sürülsün, Gelenek Sürsün’ kurumsal sosyal sorumluluk projesinde ilk meyve hasadı yapıldı. Ereğli’yle özdeşleşen ve yıllar içinde üretimi durma noktasına gelen Osmanlı Çileğinin korunması, kaliteli fide üretimiyle üreticilerin desteklenmesi ve çilek üretim miktarının artırılması hedefiyle 2016 yılında başlatılan projenin ilk hasadı, Ereğlili çiftçiler başta olmak üzere Karadeniz Ereğli Kaymakamı Nazım Madenoğlu, il ve ilçe protokolü ile Erdemir yöneticilerinin katılımıyla gerçekleştirildi.
Yarım asırdan uzun bir süredir Ereğli’nin toplumsal gelişimine yönelik çalışmalar yapan OYAK Maden Metalürji Grubu şirketlerinden Erdemir, üretimi neredeyse durma noktasına gelen tarihi Osmanlı Çileği üretimine destek olma çalışmalarında ilk sonucu aldı. Sürdürülebilirlik prensipleri çerçevesinde Ereğli İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Ereğli Milli Eğitim Müdürlüğü ve Osmanlı Çileğini Yaygınlaştırma ve Üreticilerini Koruma Derneği iş birliğiyle 2016 yılında hayata geçirilen ‘Tarlalar Sürülsün, Gelenek Sürsün’ projesinde öncelikle kaliteli fide üretimine ve çoğaltılmasına odaklanıldı.
“Çiftçiler Osmanlı Çileği üretimine geri dönüyor”
Hasat töreninde konuşan Erdemir Genel Müdürü Salih Cem Oral; bölgede Osmanlı Çileği üretiminin yıllar içinde çok azaldığını ve yöreyle özdeşleşen bu değerli türü gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla ‘Tarlalar Sürülsün, Gelenek Sürsün’ projesini başlattıklarını söyledi. Oral, “OYAK Grubu sürdürülebilirlik prensipleri kapsamında faaliyette olduğu her bölgenin ekonomik kalkınmasının yanı sıra yerel, kültürel ve çevresel değerlerinin korunması ilkesiyle hareket ediyor. Bir OYAK kuruluşu olan Erdemir de 53 yıldır hemşerisinin yanında, memleketinin arkasında. Ereğli’nin alametifarikalarından Osmanlı Çileğinin korunmasında payımız olmasından dolayı mutluluk duyuyoruz. Teknik bilgileri ve deneyimleriyle projenin hayata geçmesini sağlayan İlçe Tarım ve Hayvancılık ve Milli Eğitim Müdürlükleri ile Osmanlı Çileğini Yaygınlaştırma ve Üreticilerini Koruma Derneği’ne bu vesileyle teşekkürlerimizi sunuyorum. Üretim alanının bu seviyeye gelmesinde emeği geçen üretici ailelerimize de teşekkür ediyorum. Umuyorum ki ilerleyen zamanda Osmanlı Çileği 1930’lu40’lı yıllardaki yüksek verim seviyelerine erişecek ve yerel ekonomiye daha çok değer yaratan bir üretim alanı olacaktır” dedi.
Karadeniz Ereğli’de Osmanlı Çileği üretiminin yıllık 700 kg seviyelerine gerilediğini ve üretim yapan çiftçi sayısının azaldığını söyleyen Salih Cem Oral “2016 yılında başladığımız projede ilk meyvelerimizi aldık. Bir yıl sonra toprak daha iyi oturacak ve mahsul miktarı artacak. Yetiştirdiğimiz sağlıklı fideleri daha çok gönüllü çiftçiyle buluşturarak, projemizin üretimi yaygınlaştırma hedefine ulaşacağız. Ereğlili çiftçilerin Osmanlı Çileği üretimine tekrar dönme hevesini görmemiz bizim için çok değerli. Çiftçiler tarlaya, Osmanlı Çileği üretimine geri dönüyor. Bunu görmek gurur verici” dedi.
2016 yılında fiilen başlayan proje kapsamında adım adım yapılanlar:
- Çilek fideleri kültür laboratuvarlarında çoğaltılmak üzere Antalya’ya gönderildi.
• Üretim alanı olarak belirlenen arazi toprak zenginleştirmeyle ekime elverişli hale getirildi ve sulama sistemi kuruldu.
• Tarım ekipmanları alındı.
• Proje alanında üretimi gerçekleştirecek çiftçiler belirlendi.
• Arazide bulunan ve hizmet dışı kalmış okul binası, çiftçiler için eğitim salonu ve dinlenme alanına dönüştürüldü.
• Fidelerin korunması için soğuk hava odası kuruldu.
• Nisan 2017’de Erdemir tarafından 5 bin adet çilek fidesi ekildi, fide sayısı 15 bine çıkarıldı ve fideler Ekim 2017’de toprakla buluştu.
• Soğuk havada korunan frigo fideler, Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü’nce belirlenen ailelere dağıtıldı.
• Haziran 2018’de fide verilen aileler tarafından kendi arazilerine fide dikimi gerçekleştirilecek. Proje alanındaki faaliyetler de sürdürülebilirlik yaklaşımıyla devam edecek.
Kdz.Ereğli’de Osmanlı Çileği Tarihi:
1920’li yıllarda İstanbul’dan Karadeniz Ereğli’ye getirilen çilek, yerli kültür olan diğer çilek ile etkileşim sürecine girmiş ve ortaya Osmanlı çileği denen nazik ve aromalı bir çilek çıkmıştır. 1960’lı yıllarda Karadeniz Ereğli’de Osmanlı çileği üretimi artar ve ülke genelinde adını duyurur. 1960’lı yıllardan sonra ise bölgenin diğer tarım ürünlerine yönelmesi ile birlikte Osmanlı çileğinin üretimi büyük bir gerileme sürecine girer. 1985’li yıllara gelindiğinde Osmanlı çileği neredeyse kaybolmaya yüz tutmuştur. 1994 yılından sonra belediye tarafından desteklenen Osmanlı çileği üreticilerine ücretsiz çilek tohumu verilir ve seralarda fide yetiştirilmeye başlanır. Bugün Karadeniz Ereğli’de az sayıda aile Osmanlı çileği üretimi gerçekleşmektedir. Mevsim normallerinde, haziran ayı başında ilk meyvesini vermeye başlayan Osmanlı çileğinde meyve üretimi haziran ayı içerisinde tamamlanır. Hassas bir yapıya sahip olduğundan çok büyük bir ilgi isteyen Osmanlı çileği, üreticileri tarafından sabahın erken saatlerinde zedelenmeden toplanır ve 1-2 saat içinde hemen satışa çıkarılır.
Toplanan çileğin açık havadaki ömrü 15-20 saat civarında olduğundan hemen tüketilmesi gerekmektedir. (Kaynak: http://www. karadenizeregli.gov.tr)
Çilek mevsiminde ilçe merkezinde “Osmanlı Çileği Festivali” yapılmakta ve bu festivalde, çilek üreticiliğini teşvik etmek amacıyla ödüllü yarışmalar düzenlenmektedir.