Savaş Kurt – Psikolog
Günlük hayatın akışı içerisinde sürekli kararlar vermek zorunda kalırız. Bu kararların bazıları sadece kısa vadeli sonuçları olan, hayatımızı çok fazla etkilemeyecek olan görece daha basit kararlardır. Bazı kararlarımızsa kısa ve uzun vadeli bir sürü sonucu olacak hayatımızın akışını kökten değiştirecek görece daha zor kararlardır.
Son dönemlerde birçok insan kendisini “ben çok kararsız bir insanım” diye tanımlamaya başladı. Öncelikle şunu bilmemiz gerekir, kararsızlık insani bir durumdur ve çoğu zaman aşırıya kaçmadığınızda normaldir. Bir hayvanı kararsızlık yaşarken görmeniz güçtür. Kararsızlık insanın düşünebilme yetisinin bir ürünüdür.
Kararsızlık durumu, insanı yeni kararlar alamaz, hayatının devamı için seçimler yapamaz hale getirdiğinde soruna dönüşür. Kararsızlıkla mükemmeliyetçi kişilik yapısı ve pişmanlık duyguları arasında güçlü bir bağlantı vardır. İyiye razı olmayan, mutlak ve ideal bir seçeneğin var olduğuna inanan insanlar yeni kararlar alırken sıklıkla tereddüde düşerler. Halbuki bizim alacağımız bir kararın sonucu bizden bağımsız bir sürü ayrı durum tarafından belirlenir. Yani kısaca ideal bir seçenek ve mutlak doğru bir karar yoktur. Varsa da biz bunu önceden kestirme gücüne sahip değiliz. Olmak zorunda da değiliz. Hatalı seçimler yapmaya hakkımız vardır ve bunların doğuracağı kötü sonuçların da üstesinden gelebiliriz.
Eğer bütün bilgi birikimlerimizle, bütün tecrübelerimizle iki seçenek arasında kalıyorsak; bu o iki seçeneğin arasında bariz bir fark olmadığı anlamına gelir. Bariz bir fark olsaydı zaten kararsızlık yaşamazdık. Bu durumda yapılması gereken şey birbirine yakın o iki seçenekten birini seçip ona emek sarf etmektir.
Kararsızlığı daha iyi anlamamız için pişmanlık duygusu üzerine de konuşmamız gerekir. Pişmanlık duygusu belki de insanın yaşayabileceği en berbat duygudur… Geçmişte aldığı kararlardan pişman olan insan gelecekte de aynı duyguyu yaşamamak ve pişman olmamak adına en doğru tercihi yapmak için kendisine baskı uygular.
Böylece kararsızlık doğar. Geçmişte aldığım hiçbir karardan sonra pişmanlık yaşamadım diyen bir insanı bulmak çok zordur. Fakat yine de bazılarımız geçmişte aldıkları kararların doğurduğu kötü sonuçlardan sonra kendilerine saygı göstermeyi bilirler.
Olması gereken de budur. Tam tersine bazılarımız kendilerine karşı daha hoşgörüsüzdür. Bu tutum gelecekte alacakları kararlar açısından bu insanları zorlar. “Nasıl oldu da bu yoldan yürüdüm?” “Nasıl oldu da bu seçeneği seçtim?” “Gerçek apaçık ortadayken nasıl oldu da göremedim?” “Ah aptal kafam” diye kendini suçlayan insanlar gelecekte de aynı hissi yaşamamak adına ince eleyip sık dokumaya başlar ve tereddüde düşer. Ancak pişmanlık duygusunu ölçüsünde yaşamaya başladığınızda kararsızlıktan kurtulabilirsiniz.
