Merve KIRAN – Diyetisyen
Beslenme söz konusu olunca her gün farklı yayın kuruluşlarında çeşitli bilgilerle karşılaşmak kaçınılmaz hale geliyor. Maalesef kilo vermek isteyen birçok kişi televizyonda, internette, gazete ve dergilerde kulaktan kulağa dolaşan ve hiçbir bilimselliği olmayan efsanevi bilgiler yüzünden sağlık açısından ciddi problemlere yol açan yanlış yöntemler uygulayabiliyor. İşte en sık karşılaştığımız bu efsanelerden bazıları:
“Öğün atlarsam daha hızlı kilo veririm.”
Zayıflamak uğruna aç kalmak sanıldığı gibi kilo verdirmez aksine metabolizmayı yavaşlatacağı için kilo kaybını engeller. Açlık halinde metabolizma durumu kıtlık olarak algılamakta ve tüketilen her besin vücutta yağ şeklinde depolanmaya başlamaktadır. Bunun yanı sıra, aç kalarak yapılan diyetlerde vücutta kas kaybının dışında yorgunluk, halsizlik, gerginlik ve konsantrasyon bozuklukları görülebilmektedir. Sağlıklı kilo kaybında önerilen, metabolizmayı daha verimli çalıştıracak 3 ana ve 2-3 ara öğün şeklinde, kişinin yaşına, cinsiyetine ve fiziksel aktivite durumuna göre planlanan dengeli bir beslenme programıdır. Yani güne kahvaltı ile başlanmalı, öğle ve akşam yemekleri ile devam edilip ana öğünlerden sonra iştah kontrolünü sağlamak adına 2-3 saati geçmeyecek şekilde ara öğünlere yer verilmelidir.
“Zayıflamak için ekmeği hayatımdan çıkarmalıyım.”
Söz konusu zayıflamak olduğunda, işe önce ekmeği günlük beslenme planından çıkartılarak başlanır. Maalesef bu ciddi bir yanılgı. Beynin tek enerji kaynağı ve kasların temel enerji yakıtı olan karbonhidratlar günlük beslenme programımızda en çok tüketilmesi gereken besin grubudur. Ekmeği tam tahıllı ya da çavdar olarak tüketmek sağlığınız ve kilo kontrolü açısından faydalı olacaktır. Lif içeriği zengin esmer ekmekler kan şekerinin dengelenmesini sağlar ve uzun süre tokluk hissi yaratır. Ekmeğin içeriği kadar tabii ki ölçüsü de çok önemlidir. Ekmek tüketim miktarı, kişinin vücut ağırlığına, cinsiyetine veya fiziksel aktivite derecesine göre değişkenlik göstermektedir.
“Sabah aç karnına limonlu/ elma sirkeli ılık su içmek yağ yakar.”
Maalesef mucizevi tek bir yiyecek ya da içecek ile yağ yakımını arttırmak mümkün değildir. Sabah aç karnına limonlu ya da elma sirkeli su içmek, aksine mideye zarar dahi verebilir. Mide asidini arttırarak gastrit, reflü gibi sindirim sistemi problemlerine neden olabilir.
“Diyette istenildiği kadar meyve tüketilebilir ne de olsa sağlıklı.”
Diyet süresince, enerji değeri olmadığını düşünerek bol bol meyve tüketebileceğimizi zannederiz. Meyveler yüksek lif, su, vitamin ve mineraller içerse de her meyvenin bir enerji değeri vardır ve meyve şekeri olan fruktozu içermektedir. Dolayısıyla meyvelerin fazla tüketimi gereksiz kalori alımına neden olacak, alınan fazla kalori de kilo olarak geri dönecektir. Kişinin günlük alması gereken enerjiye bağlı olarak değişse de günde ortalama 3-4 porsiyon meyve tüketilebilir. 1 porsiyon meyve; 1 küçük boy elma, 1 orta boy mandalina veya ½ muza eşdeğerdir.